Tàu to như tòa nhà mà lại nổi được trên nước là sao Bé nhỉ?
Why can something as huge as a ship float on water?
Bé có bao giờ thắc mắc vì sao những con tàu chở hàng nặng đến hàng chục ngàn tấn vẫn có thể nổi bập bềnh trên biển mà không chìm không? Trông thật kỳ diệu phải không! Nhưng thật ra, tất cả đều nhờ một lực đặc biệt mang tên lực đẩy Ácsimét, một bí mật khoa học được phát hiện cách đây hơn 2.000 năm.
Have you ever wondered how cargo ships weighing tens of thousands of tons can still float gently on the ocean without sinking? It seems magical, doesn’t it! But in fact, it’s all thanks to a special force called Archimedes’ buoyant force, a scientific secret discovered more than 2,000 years ago.
Vậy lực đẩy Ácsimét là gì?
What is Archimedes’ buoyant force?
Khi một vật được đặt vào nước, nước sẽ “đẩy lại” vật đó bằng một lực hướng lên trên. Lực này gọi là lực đẩy Ácsimét. Nếu lực đẩy này lớn hơn trọng lượng của vật, vật sẽ nổi; nếu nhỏ hơn, vật sẽ chìm. Nhờ “sức đỡ” đặc biệt này của nước mà tàu thuyền mới có thể nổi lên thay vì chìm xuống đáy biển.
When an object is placed in water, the water “pushes back” with an upward force. This force is called Archimedes’ buoyant force. If this force is greater than the object’s weight, the object will float; if it is smaller, the object will sink. Thanks to this special “support” from the water, ships are able to stay afloat instead of sinking to the bottom of the sea.
Công thức tính lực đẩy Ácsimét
Formula for calculating Archimedes’ buoyant force:
FA = d.V = 10.D.V
Trong đó:
- d: là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m³)
- D: là khối lượng riêng của chất lỏng (kg/m³)
- V: là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m³)
- FA: là lực đẩy Ác-si-mét (N).
FA = d.V = 10.D.V
Where:
- d: the specific weight of the liquid (N/m³)
- D: the density of the liquid (kg/m³)
- V: the volume of liquid displaced by the object (m³)
- FA: Archimedes’ buoyant force (N)
Tại sao tàu lớn lại nổi còn hòn đá nhỏ lại chìm?
Why do huge ships float but small rocks sink?
Điều quan trọng không phải là vật nặng hay nhẹ mà là độ nổi, hay nói dễ hiểu là cách vật chiếm chỗ trong nước. Một con tàu dù nặng nhưng có phần thân rỗng, chiếm rất nhiều thể tích nước, khiến lực đẩy Ácsimét rất lớn. Trong khi đó, một hòn đá nhỏ nhưng đặc và nặng, chiếm ít thể tích, nên lực đẩy không đủ để giúp nó nổi.
What matters is not whether an object is heavy or light, but its buoyancy or more simply, how it displaces water. A ship may be heavy, but its hull is hollow and takes up a large volume of water, creating a very strong buoyant force. Meanwhile, a small stone is solid and dense, displacing very little water, so the buoyant force isn’t enough to keep it afloat.
Hiện tượng này xảy ra thế nào trong thực tế?
How does this work in real life?
Nhờ hiểu rõ nguyên lý Ácsimét, con người đã thiết kế phần thân tàu rộng, rỗng giúp nước tạo ra lực đẩy lớn. Dù tàu chở hàng trăm container hay hàng ngàn hành khách, lực đẩy từ nước vẫn đủ mạnh để “nâng” cả con tàu khổng lồ trên mặt biển.
Thanks to a clear understanding of Archimedes’ principle, humans have designed ship hulls to be wide and hollow so that the water can generate a large buoyant force. Even when a ship carries hundreds of containers or thousands of passengers, the upward push from the water is still strong enough to “lift” the entire giant vessel and keep it afloat on the sea.
Có gì thú vị khi tàu nổi trên nước?
What’s special about ships floating?
Khi tàu nổi, nó di chuyển dễ dàng trên biển, giúp vận chuyển hàng hóa, du lịch và khám phá đại dương. Nhờ lực đẩy Ácsimét mà con người có thể chế tạo từ thuyền nhỏ đến tàu du lịch, tàu ngầm hay thậm chí là những con tàu chở dầu nặng hơn cả một thành phố!
When a ship floats, it can move easily across the ocean, allowing people to transport goods, travel, and explore the seas. Thanks to Archimedes’ buoyant force, humans can build everything from small boats to cruise ships, submarines, and even massive oil tankers that are heavier than an entire city!
Một điều thú vị về Ácsimét
A fun fact about Archimedes
Truyền thuyết kể rằng Ácsimét phát hiện ra nguyên lý này khi đang tắm! Khi bước vào bồn nước, ông thấy nước tràn ra ngoài và nhận ra vật càng chìm, nước càng dâng. Ông vui đến mức chạy ra ngoài và hét lên “Eureka!” nghĩa là “Tìm ra rồi!”
Legend says that Archimedes discovered this principle while taking a bath! When he stepped into the tub, he noticed the water overflowing and realized that the more an object sinks, the more water it displaces. He was so excited that he ran outside shouting “Eureka!”, which means “I’ve found it!”
Kết luận nhỏ cho Bé
A little conclusion for you
Vậy là tàu thuyền không nổi vì phép màu đâu, mà là nhờ lực đẩy Ácsimét -“sức nâng” kỳ diệu của nước. Lần tới khi nhìn thấy một con tàu khổng lồ trên biển, Bé hãy nhớ rằng chính nước đang âm thầm nâng đỡ nó đó!
So ships don’t float because of magic — they float thanks to Archimedes’ buoyant force, the water’s “miraculous lift.” Next time you see a giant ship out at sea, remember that it’s the water quietly holding it up!
Sưu tầm
Collected
LANGUAGE CENTER INTERCONTINENTAL (I-CLC)
CN TP.HCM: 64 Đường 85, Phường Tân Hưng, TP. HCM
CN Nha Trang: Plot no. 12, Road B2, Urban Area, Vinh Diem Trung, Vinh Hiep, ho chi minh City, Nha Trang
0917729932
#ICLC #tienganhtreem #khoahoc #kienthucsongngu
